Το Χαμόγελο της Εκάτης

Συγγραφέας: Λίτσα Ψαραύτη

Εκδοτικός Οίκος: Πατάκης

Ημερομηνία Έκδοσης: Μάιος 1996 (πρώτη έκδοση 1995)

Rating: 5 stars

‘’11/7/1999” γράφει το δεύτερο φύλλο. ”Ημερομηνίες σε όλα τα βιβλία”, συνήθιζε να λέει η γιαγιά μου. ”Είναι τα βιβλία αυτά που σου θυμίζουν στιγμές και πράξεις κι ανθρώπους που περνούν”. Συνήθεια που κληρονόμησα, βεβαίως, βεβαίως. Πώς θα μπορούσε να γίνει διαφορετικά; Στα 14α γενέθλια μου, λοιπόν, διάβασα για πρώτη φορά ένα από τα βιβλία που σφράγισαν τα εφηβικά χρόνια. Τι ήταν αυτό που με έβαλε να ”εξερευνήσω” την παλιά βιβλιοθήκη στα πατρικό μου, λίγες μέρες πριν κλείσω τα 35; Δύσκολο να πώ. Τί είναι αυτό που με προσκαλεί να διαβάσω ξανά τα βιβλία της εφηβείας; Λίγο ο αριθμός που φοβίζει, λίγο η νοσταλγία που συνοδεύει τα καλοκαίρια; Λίγο οι αναμνήσεις;

Αυτό, λοιπόν, είναι το πρώτο βιβλίο στο οποίο διάλεξα να επιστρέψω μετά από χρόνια. Τέσσερις ιστορίες κοριτσιών που αψήφησαν τις δυσκολίες, τις επιταγές των εποχών, και πολλές φορές, τη λογική για να ακολουθήσουν τις διαταγές μιας μεγάλης, επίμονης, κυρίας. Ξέρετε, αυτή που βρίσκεται στην αριστερή πλευρά του στήθους. Αυτή που δίνει ζωή και μας ωθεί στο να κάνουμε πράγματα που δε θεωρούσαμε ποτέ τον εαυτό μας ικανό να πράξει… Κι όσοι αψηφούμε το μυαλό μας και σπεύδουμε να κάνουμε το θέλημα της, συνήθως το πληρώνουμε οικτρά…

Ο συνδετικός κρίκος μεταξύ της Θεανούς, της Θεονικης, της Αρετής και της Τέτης είναι ένα περιδέραιο του 5ου αιώνα Π. Χ. το οποίο περνά από γενιά σε γενιά, άλλοτε σαν ευλογία κι άλλοτε σαν κατάρα. Αλλά τις τύχες μας τις φτιάχνουμε μέσα από τις επιλογές μας και την επιμονή μας. Το Χαμόγελο της Εκάτης είναι μόνο χρυσός και πετράδια. Καθώς ταξιδεύουμε στη Σάμο μέσα στους αιώνες, την αρχαιότητα, τα Βυζαντινά χρόνια, την προεπαναστατική περίοδο του 1808 και το 1995, καταλαβαίνουμε πως το μόνο που δεν αλλάζει είναι η δύναμη και η αποφασιστικότητα (καλή ή κακή) των νέων κοριτσιών. Η κατάληξη είναι ένα άλλο ερώτημα.

Όταν ήμουν έφηβη, ήταν ένα από τα πιο αγαπημένα μου βιβλία ελληνικής Λογοτεχνίας. 21 χρόνια η άποψη μου αλλάζει λίγο. Η ιστορία της Τέτης, η έλλειψη κάθε έννοιας σεβασμού, η παράδοση σε εναν εγκληματία στην ηλικία των 17, και η άκομψη γλώσσα της συγκεκριμένης ιστορίας “θαμπώνουν” ελαφρά τη λάμψη του Χαμόγελου της Εκάτης.